"Mimoza. Rođena na dalekim i toplim obalama Australije, prenesena ogrubjelim rukama pomoraca koje su znale prepoznati neobičnu ljepotu cvijeta, zaživjela u gradu opasanim utvrdama, okruženim morem, modrijim i hladnijim od onog kojeg su pamtile njene žute oči djetinjstva. Zato je morala biti tako prkosna i raskošna u doba kada ne cvjeta ništa sem kiše na tamnim granama drveća i prozora okrenutim jugu. Herceg Novi živi od nje, zbog nje i za nju. Punih 50 godina." ( Ksenija Matović)
Grad u kome se mimoza odomaćila osmislio je u njenu čast čitav festival, a prvi praznik u slavu sunčano žutog cvijeta, održan je 1969.godine, pod pokroviteljstvom Opštine Hercg Novi. Svake slijedeće godine Praznik je dotjerivan, bogatije osmišljavan i bolje organizovan. Suština je ostala ista do danas. Praznik mimoze treba da predstavlja fuziju muzičkih, teatarskih, gastronomskih, sportskih događaja, maškara, karnevala, fešti, pučkih svečanosti, a sve to treba da bude "začinjeno“ simbolikom i mirisom magične mimoze i da na najljepši način promoviše grad i njegovu turističku ponudu.
Poslije decenije postojanja Praznik je trajao dva mjeseca. Poslije dvadeset godina stigao je do Kopenhagena, a poslije trideset, mimoza je bila ukras na svim štandovima na kojima je na evropskim i svjetskim sajmovima turizma predstavljana Crna Gora. Mimoza od tada stvara prijateljstva i pobratimstva među gradovima koja traju i danas.
Po godinama najstariji, po atmosferi i energiji koju nosi Praznik mimoze djeluje kao najmlađi novski festival, pa je najavljujući ovogodišnje sadržaje sa predstavnicima grada, Gradskom muzikom i mažoretkama obišao Beograd, Segedin, Budimpeštu, Niš, Skoplje, Bitolj .Nakon Praznika mimoze nižu se: u aprilu Hercegnovske aprilske pozorišne svečanosti, u julu Dani muzike i sajam knjiga Trg od knjige, u avgustu Filmski festival, Guitar art summer fest, pa Jazz bay, a u septembru jedini festival stripa u Crnoj Gori - Hercegnovski strip festival.
"Da bi jedan grad stekao dušu nije dovoljno ni da ima znamenitu prošlost, ni da ima lep položaj, blagu klimu i raznovrsnu floru, nego da svoju prošlost i sadašnjost neguje, neprestano dograđuje i opeva" (Dragan Jeremić, estetičar i esejista).
Tajna dugog postojanja Praznika mimoze je u tome što je osmišljen i realizovan s ljubavlju, originalnim idejama, nježnošću, jedinstvenom energijom, i snažnom voljom. Postao je neraskidiva veza koja povezuje ovaj grad sa svim dijelovima svijeta. Kroz njega svi otkrivaju i upoznaju dušu Herceg Novog.
Mnogo toga se promijenilo u načinu praznovanja tokom godina, ali je jedno ostalo isto – nesebična ljubav prema Fešti od mimoze, i poštovanje prema ljudima koji su Praznik osnivali, razvijali, bogatili tako da je on u proteklih pola vijeka postao autentičan simbol hercegnovskog zimskog turizma ali i karnevalske kulture na našim prostorima. Dokaz za to je i proslava zlatnog jubileja, koji je pokazao da je priča o mimozi beskrajna.
Februarski dani 51 godinu ispunjeni su u Herceg Novom radošću i svečanostima. Mimoza promijeni boje grada u boje radosne igre, plesa, muzike, osunčanog neba, modrog zalivskog mora, najljepših hercegnovskih tradicija, od gostoprimstva do otvorenosti za nova iskustva i goste sa svih adresa.
Uz Praznik mimoze stasavao je i ansambl ovog festivala koji čine: Gradska muzika, atraktivne mažoretke i trombonjeri.
Gradski bleh orkestar postoji 130 godina. Nastupali su širom nekadašnje Jugoslavije i u Evropi. Sastavni dio orkestra su mažoretke, ukras grada i svakog defilea. Po pravilu to su graciozne, vitke djevojke koje krasi osmijeh. Kažu, a u njihovim nastupima se to osjeti, da s ljubavlju promovišu Herceg Novi u najljepšem svjetlu. Njih svi primjete, a treba znati i da su hercegnovske mažoretke jedan od mažoret ansambala koji je prvi osnovan na području Balkana. Na Prazniku mimoze premijerno su nastupile krajem sedamdesetih godina. Mažoret ansambl je formiran na inicijativu tadašnjeg Turističkog saveza Boke Kotorske.
Najglasniji dio ansambla čine trombonjeri. Oni u defileima, oglašavaju dolazak karnevala ili početak defilea bezopasnim i glasnim pucnjevima.
Bitno je istaći i ansambl "Bokelji", koji je ostavio neizbrisiv trag u istoriji kako Praznika, od njegovog osnivanja, pa sve do 2001. godine, tako i samog Herceg Novog. Takođe, tu je aktuelna klapa „Stari Kapetan”, čiji je prvobitan naziv bio „Mimoza”.
Mimoza je i porodičan praznik. Interesantno je i to da su se upravo za vrijeme praznika događale ljubavi i sklapali brakovi.
Maskenbal je Novljanima najdraža manifestacija. Umijetnost izrade maski je ovdje dobro poznata. Idejni tvorci maski punih 50 godina su između ostalih porodica Peulić, koja njeguje i prenosi ovu tradiciju sa koljena na koljeno.
Maskenbali su uvijek prilika da se pokaže ogromna energija i radost.
Mimoza voli i prati i sportske događaje.
U Sarajevu na zimskim Olimpijskim igrama 1984., mimoza je bila zvanični cvijet manifestacije i poklanjana je pobjednicima. U taj grad preseljen je cio hercegnovski prazinik sa čak 160 izvođača. Mnogi mediji su prenijeli da je Herceg Novi napravio najbolju feštu. U svom gradu su organizovali predolimpijski maskenbal, a u olimpijskom Sarajevu kabare Mimoza. Na mjesto se čekalo danima – toliko je mimoza postala popularna.
Mimoza ogromnu pažnju posvijećuje organizaciji sportskih kupova. Prvi plivački miting je počeo 1996. a sledeće godine je prezentovan mediteranskoj publici na takmičenju u Bariju. To je rezultiralo ulaskom u evropski kalendar plivačkih takmičenja. Od samog početka naš miting je bio turističko-sportska kulturna manifestacija jer je promovisao grad. Herceg Novi je upravo kroz ovu manifestaciju otvarao put u Evropu. Danas je to velika organizacija koja funkcioniše veoma uspješno. Plivački miting okuplja učesnike iz regiona, ali i iz Italije, Mađarske, Rusije, Bugarske...
Poslednjih nekoliko sezona organizuje se i takmičenje džiju džice i streličarstva. Takmičari i treneri džiju džicu kluba „Panda” su napravili „Otvoreno prvenstvo Herceg Novog – Mimozin Kup”, a takmčari Streličarskog kluba „Savina” priređuju Mimozin kup u streličarstvu. 2019. godine bio je 10. Otvoreni turnir Mimoza kup u streličarstvu organizovan u Sportskom centru u Igalu.
Sportske aktivnosti 50. „Praznika mimoze” zaokružuju triatlonci i 5. Novska skalinada koju organizuje Triatlon klub „Herceg Novi”. Start je za 157 učesnika i prošle godine bio na Škveru. Sa preko 646 skala oni su stigli do cilja na Španjoli. Naporno, ali atraktivno nadmetanje brzo je postalo spektakl. Na zaljubljenike u sport Praznik uvijek misli.
Tokom prve decenije „Praznika Mimoze” organizovan je i Smučarski kup mimoze. Organizator takmičenja i idejni tvorac manifestacije je pokušao da oživi atraktivne padine Orjena, i tu ponudi sadržaje koji bi bili interesantni i domaćinima i gostima. Prvi Mimozin kup održan je 12. februara 1978. godine na improvizovanoj stazi kod planinarskog doma „Za Vratlom” u masivu Orjena koji je najviša planina dinarskog sistema.
Zbog neobične ljepote Orjena do koga se brzo stiže i kolima možda bi trebalo razmisliti o varijanti Praznika mimoze na snijegu. I sada su osmišljeni pojedini programi poput biciklističke ture, uspona na vrh Subre u noći punog mjeseca, ali kamene platoe Orjena koji je u središnjem dijelu pun guste šume i endemske mulike trebalo bi još snažnije promovisati. Do tog trenutka dio čarolije gosti mogu otkriti posjetom Avanturističkom parku na Vrbanj.
Koliko god južna strana Orjena izledala izazovno, to je jedan od najtežih pravaca izlaska na vrh. Zbog toga se treba držati markirane staze. Provučena je sa sjeverne strane, kroz bukovu šumu, gdje je teren daleko pitomiji. Ka Odijevu vodi staze sa Vratla (2h) i staza sa Vrbanja (3:30). Zbog zaklonjenosti od sunca, snijeg se na njoj zadržava sve do početka maja.
Glavna profilacija „Mimoze” zasniva se na karnevalskim, pučkim, pokladnim svečanostima, prilagođenim turističkim potrebama i duhu današnjeg Herceg Novog. Većina programa odvija se pod vedrim, otvorenim nebom.
Zanimljiv je i podatak da su kao po pravilu, svih proteklih godina festivalski dani bili lijepi i sunčani, sa prosječnom temperaturom vazduha do 15 stepeni, a da je padine Orjena u isto vrijeme pokrivao snijeg...
Praznik mimoze na svoj način govori o prošlosti ovog kraja, o civilizacijama koje su se smjenjivale na ovom tlu i njihovim tragovima, o Boki i njenim čuvenim pomorcima, o ljudima koji su zaljubljeni u more. Herceg Novi je zahvaljujući svemui tome postao veliki otvoreni muzej u kome se uvijek nešto dešava i za koji se uvijek traže novi sadržaji. Uz sve ovo ne čudi da je u novoj listi destinacija preporučenih za posjetioce sa prosječnom debljinom novčanika Balkansko poluostrvo, odnosno, Herceg Novi kao polazna tačka. Blogerka Ketrin Houv preporučila je tako niz aktivnosti koje u ovom kraju valja isprobati, a među njima i paraglajding. Poletište odakle se kreće u avanturu nalazi se na rubnom dijelu Parka prirode Orjen, najbliže gradu, na Žlijebskoj lastvi i ispunjava sve uslove da postane značajan segment ponude aktivnog odmora u regionu.
Šta donosi 51. Praznik mimoze?
Prvi put u svojoj istoriji ovogodišnji 51. Praznik mimoze biće pomjeren sa prvog vikenda februara na sredinu tog mjeseca, tačnije 14. februar. Organizatori su procijenili da je januar pun slavlja, od Nove godine do Svetog Save, pa je ostavljeno petnaestak dana za predah da bi zainteresovani na Praznik mimoze stigli spremni za sva iznenađenja i zanimljive programe koji ih čekaju. Takođe je procjenjeno da bi tada mogli biti povoljniji vrijemenski uslovi za tradicionalne pučke svečanosti.
Od 14. februara do 14. marta osmišljene su četiri programske tematske cjeline i bogat muzički program u kome će učestvovati najpoznatije estradne zvijezde iz regiona. Praznik mimoze otvoriće koncert Lepe Brene, a na zatvaranju je planiran koncert Željka Joksimovića. Svakog vikenda na platou ispred hotela „Igalo“ nastupaće popularni izvođači: Vlado Georgiev, Petar Grašo, Aco Pejović, Dejan Matić, a balkanska diva Kaliopi susrešće se sa publikom tokom Fešte od mimoze, ribe i vina na rivijeri u Đenovićima.
